این کتاب برای اولین بار به صورت جامع و تخصصی در رشته ادبیات عرب در سه بخش و 20 فصل به چاپ رسیده است؛ بخش اول شامل سرفصل های «واژگان لغت عرب»، «نقش قرآن در تدوین لغت عرب»، «گونه های تدوین لغت عرب»، «مکتب های تدوین لغت»، «پاره ای از معجم های معاصر به سبک الفبایی»، «بررسی پایه ای از اصلاحت کتاب های لغت» است. بخش دوم نیز به موضوع «صرف و نحو» با سرفصل های «دانش صرف»، «دانش نحو»، «روش تألیف کتاب های نحوی»، «مصادر نحو»، «مدرسه های معروف نحو»، «آفت مدرسه کوفه»، «مدرسه کوفه»، «مدرسه خراسان»، «مدرسه اندلس»، «مدرسه مصر»، «تجزیه و ترکیب» اختصاص دارد. آخرین بخش این کتاب به موضوع «علوم بلاغی» اختصاص یافته و شامل سرفصل های «فضای نزول قرآن»، «علمای بلاغت» و «شناسایی برخی از کتاب های فن بلاغت و فصاحت» است. در بخش از پیشگفتار این کتاب آمده است «نگارنده بر این باور است که این کتاب به ارزش چهار واحد درسی قابل ارائه در مراکز آموزشی علوم اسلامی خواهد بود. این نوشتار برآن است تا در خور بضاعت علمی نویسنده، دورنمایی از تأثیر قرآن بر علوم ادبی را به تصویر کشد».