قسمت سوم: گزارشی از فعالیت های اصلاحی مرکز تدوین متون حوزه علمیه در عرصه ادبیات عربی.

حجت الاسلام و المسلمین سید حمید جزایری امروز در سومین نشست مدیریتی ادبیات عرب در حوزه های علمیه که با موضوع: «هست ها و بایدها» در پژوهشکده ادیب فقه جواهری برگزار شد، در قسمت سوم سخنان خود از فعالیت های اصلاحی مرکز تدوین متون حوزه علمیه در عرصه ادبیات عربی گزارشی به شرح ذیل ارائه دادند:

مرکز تدوین به جهت رسالتی که بر دوش دارد، گام هایی را در عرصه ادبیات عربی برداشته است. در اولین قدم با گردهم آیی اساتید با تجربه بالای ادبیات عربی، جلسات بسیار متعددی برگزار شد و مسائل ذیل مورد بررسی قرار گرفت:

1.هدف گذاری 2. نحوه استفاده از تمرین 3. طبقه بندی آموزش 4.ارتباط و پیوند علوم ادبی با هم 5.ارتباط کتب درسی و....

در گام دوم در بازه زمانی پنج ساله به آماده سازی متون آموزشی به جهت دور گذار به کتب اصلی قرار گرفتیم و در این بازه به بازسازی متون موجود روی آوردیم. به عنوان نمونه کتاب شرح سیوطی از جهات ذیل مورد بازنویسی قرار گرفت:

1.پررنگ کردن فضای آیات و روایات 2. بهره مندی از اشعار به صورت هدفمند 3. رفع اغلاق های معما گونه، به صورتی که نه کتاب از حالت درسی به حالت خود خوان تبدیل شود و نه در ابهام های معما گونه باقی بماند. 4. حذف باب هایی که هر چند فی نفسه ارزش دارند ولی در جهت تفقه در دین، اثری ندارند.این ابواب یا حذف یا به پاورقی انتقال داده شده است مانند باب اخبار به الذی. 5. حذف اختلاف اقوالی که فقط جنبه تئوری داشته و از صحنه کاربرد خارج هستند و ثمره عملی بر آن مترتب نیست. 6. بازنویسی عباراتی که کاربردی اندک دارند ولی فهم آن دشوار است. 7. نمایه زنی کتاب 8. جا به جایی در متن و ....

در تدوین کتب، جهت دهی های پژوهشی به سوی اهداف، مورد نظر بوده است به عنوان مثال پرسشی طرح شده است که اگر در این روایت امام علیه السلام به جای «یرکع» از واژه «رکع» استفاده می کردند چه تفاوت معنایی خواهد داشت؟!! دانش پژوه در آینده با قاعده فراغ آشنا خواهد شد و اثر این جا به جایی ها را در قواعد فقهی بیشتر خواهد دریافت ولی بدون آنکه از قاعده فراغ نامی برده شود، بنیان ادبی آن مساله مورد پرسش قرار گرفته است.

بر غنای کتاب مغنی نیز افزوده گشته است و به همت استاد فتوحی کتاب بلاغتی با محوریت فعالیت های بلاغی شیعه نوشته شده است، نه به این معنا که دیگران در عرصه ادبیات کاری نکرده اند بلکه به این هدف که فعالیت های شیعیان در این عرصه نیز دیده شود. کتاب آماده شده مورد استقبال حضرت آیت الله سیستانی مدظله قرار گرفت.

در تدوین کتاب ها، این نکته همواره مورد نظر بوده است که کتاب های ادبی درسی با یک مبنای ادبی صحیح و مهم، نگاشته شود و مبانی دیگر در پاورقی، کتاب کمک درسی و کتابیار اساتید آمده است.

فعالیت های صورت گرفته کارنهایی نیست و به جهت دوران گذار است و ما با آغوش باز از ارزیابی ها و نقدهای اساتید، استفاده می کنیم، البته این به معنای پذیرش همه نقدها، نیست، اما نقدها مورد بررسی قرار می گیرد و نقدهای وارد، اعمال می شود.

قسمت پایانی سخنان استاد جزائری