این کتاب با استفاده از آیات قرآن کریم، ویژگی های محتوایی فرهنگ مطلوب را که معیار سنجش و اصلاح فرهنگ است، بررسی و تبیین می‌کند.

مفروض اصلی این کتاب، امکان کشف و استخراج ویژگی های مطلوب فرهنگی جامعه اسلامی از قرآن کریم است؛ هدایت فرهنگی قرآن کریم می تواند و باید راهنمای فرهنگ و آثار و محصولات فرهنگی باشد.

چهار فصل این کتاب عبارتند از: فصل نخست به مباحث مقدماتی فرهنگ و تبیین برخی پرسش ها درباره رابطه دین و فرهنگ و نقش قرآن کریم و شاخص های آن در اصلاح فرهنگی پرداخته است. فصل دوم، مبانی و زیرساخت فکری و اعتقادی که در تمامی عرصه ها و ساحت های زندگی به گونه ای عام و مشترک حضور دارند و معیار نگرش زیست فرهنگی انسان مسلمان است، ارائه شده است.فصل سوم به ویژگی های رفتاری و ارزشی مشترک و عام که به عنوان مختصات کلی و محوری ـ در بعد ارزشی و رفتاری ـ شامل تمامی ساحت ها و عرصه ها می شود، می پردازد.

و بالاخره فصل چهارم، به ویژگی های خاص هر عرصه اختصاص یافته است.در تفکیک عرصه ها، باز هم بر اساس استنباط محقق از آیات استخراج شده، پنج عرصه عبادت و معنویت، روابط و اخلاف اجتماعی، امور اقتصادی و معیشتی، امور سیاسی و شئون حکومتی و عرصه روابط بین المللی به عنوان چارچوب ارائه مباحث قرار گرفته است. بدین ترتیب فصل چهارم به پنج بخش سامان یافته است.