پیشرفت امروز جوامع غیراسلامی بیش از هرچیز مدیون ابداعات، اختراعات و نوآوری‌های ایشان است که همگی ریشه در «خلاقیت»‌های ایشان دارد. نهادینه شدن «تفکر خلاق» در این جوامع به عنوان رمز اصلی پیشرفت، بقاء و توسعه‌ی آنها بیان شده است. جوامع اسلامی نیز در دنیای امروز ناگزیر از به‌کارگیری نظامی هوشمند و جامع در جهت پرورش خلاقیت‌ و به‌کارگیری نوآوری‌های افراد جامعه هستند تا از وابستگی به جوامع غیراسلامی که خود زمینه‌ساز اصلی استیلای اقتصادی، نظامی، فکری، فرهنگی و اجتماعی بر جوامع اسلامی می‌شود، جلوگیری نمایند.
تبیین تفاوت بین منشا و مقصد خلاقیتی که در جامعه اسلامی بروز می‌کند با خلاقیتی که در جامعه غیراسلامی جلوه‌گر می‌شود و نیز مکانیزم‌های نهادینه‌سازی این ارزش به عنوان یک نهاد در زندگی عمومی مسلمین از بحث‌های اصلی این کتاب می باشد.