این کتاب طی ده فصل به موضوع عقل شیعی پرداخته است؛ مقاله اول با عنوان کارکرد و کاربرد عقل در باب دین در دو بخش به این مقصود نایل گردیده است. بخش اول با عنوان ادراک پیش انگاره های  ضرورت دین و شانزده زیر مجموعه مختلف و متمایز بخوبی و دقیق از این عهده برآمده است و بخش دوم با عنوان شرح کارکردهای اختصاصی عقل در تحقیق و تحقق هریک از حوزه های دین و در سیزده ریز عنوان به تفصیل این کارکردها پرداخته است. ای مقاله در آخر اشاره ای به چالش های کارکرد عقل در باب دین نموده است.
مقاله دوم با عنوان تلازم حکم عقل و شرع ضمن طرح براهین عقلی و نقلی به اثبات این قاعده نموده است.
مقاله سوم با عنوان جایگاه عقل در فقه امامیه پس از مفهوم شناسی مفصل در سه گفتار به تشخیص هویت و عینیت های مدرکات عقل و گسست آن از غیرعقل، گونه شناسی کارگردهای عقل در فقه و آسیب شناسی کارایی عقل در استنباط پرداخته است.
مقاله چهارم با عنوان چیستی و کارکردهای عقل در حکمت اسلامی ضمن بیان چیستی عقل، اقسام عقل، تبیین کارکردهای عقل مطابق آیات و روایات کارکردهای عقل در حکمت اسلامی و بیان اقوال حکما در کارکردهای عقل این موضوع را به انجام رسانده است.
مقاله پنجم با عنوان کارکردهای عقل عملی در اصول فقه شیعه به حوزه دیگری از کارکردهای عقل می پردازد و به دوازده قاعده اصولی اشاره کرده که مبتنی بر عقل عملی می باشد.
مقاله ششم با عنوان عقل و علم و تعامل آنها در منظومه معرفتی شیعه با رویکردی دیگر به مسئله عقل می پردازد و آن رابطه عقل و علم در منظومه معرفتی شیعه است.
مقاله هفتم با عنوان نسبت بین منابع معرفتی معتبر از دیدگاه آیت الله جوادی آملی به فرآیند درست و بجا از عقل و نقل را مطابق انظار آیت الله جوادی آملی تبیین می نماید.
مقاله هشتم و نهم عهده دار نقد دیدگاه یکی از اشخاص محوری اعتزال نو محمد ارکون درباره عقل است. عناوین این دو مقاله نقد نگاه تطبیقی محمد ارکون به عقل اسلامی و عقال غربی و نقد و بررسی آسیب های عقل دینی از منظر محمد ارکون است.
و در نهایت مقاله دهم با عنوان حکم عقل و اخلاق به ضرورت عدالت به عنوان قاعده فقهی این قاعده به نقد کشیده شده و رد می شود.